HAYVAN BAKIMI:
Süt sığırcılığında bol, temiz ve kaliteli ürün elde etmek için yapılması gerekli olan işleri bir program dahilinde yapmak işletmeye büyük yarar sağlar. Hayvanların bulunduğu mekanların genel temizliğinden sineklerin üremesinin engellenmesine, tırnak ve boynuz bakımlarından kaşınma düzeneklerine kadar bakım işleri eksiksiz ve düzenli bir şekilde yapılmalıdır.
Sistem Seçimi
Sağımhane veya sağım yeri olarak adlandırılan bu alanın büyüklüğü, işletmenin inek varlığına ve seçilecek sağım sistemine bağlıdır. Normalde ineklerin yılda ortalama iki ay sağılmayacakları dikkate alınırsa ana kadronun yaklaşık %85’inin daima sağımda olacağı söylenebilir. Böyle bir durumda 100 ineği olan bir işletme her zaman ortalama 80-85 inek sağacak demektir.
İneklerin sağım yerine toplu girip toplu çıktıkları sağım sisteminde bir parti ineğin sağıma hazırlanması ve sağı Bu bilgilerin ışığında yapılacak değerlendirmelerde elde edilen sayıya ulaşılamıyor ise sağımhane yönetiminde eksiklik olduğu düşünülmelidir. Böyle bir karara varabilmek için sağımhanede bir saatte sağılan hayvan sayısının sağım başlığı sayısının 6-7 katından küçük olup olmadığına bakmak gerekir. Örneğin 16 üniteli bir sağım sisteminde bir saatte sağılan inek sayısı 100 başın altına inmemelidir. lması yaklaşık 9-12 dakikada tamamlanır. Eğer aynı anda 10 inek sağabilecek bir sağım sistemi seçilmiş ise, sağılacak 100 ineğin olduğu bir sürüde bir öğün sağım yaklaşık 1,5-2 saat sürer.
Bir sağım ünitesinde aynı anda sağılabilecek inek sayısının belirlenmesine, bir başka ifade ile sağımhane kapasitesine; sağım makinelerinin fiyatı, sürünün büyüklüğü, sağıma ayrılması düşünülen işgücü ve sağım için ayrılan süre dikkate alınarak karar verilmelidir. Bu karar verilirken bir sağım grubunda yer alan ineklerden ilk sağım başlığı takılan ile son takılanın, sağım sistemlerin çoğunda, sağım yerini aynı zamanda terk ettikleri unutulmamalıdır. Ayrıca bir sağımcının inek başına, sağıma hazırlık vb. işleri yapmak için çeşitli aşamalara dağılmış 1-1,5 dakika zaman ayırması gerektiği de bilinmelidir.
Sağım Durakları
Sağım duraklarının yerleştirilmesinde bazı farklılıklar vardır. Sağımcının bulunduğu yüzeyle ineklerin bulunduğu kısım arasında bir yükseklik farkı olmalıdır. Genellikle sağımcı 75-85 cm daha aşağıdadır. Bu, sağımcının rahat çalışabilmesi için gereklidir. Sağım durakları, sağımcının ineklerin yan tarafında değil de arkasında yer alacağı şekilde inşa edilmiş ise, sağımcı ile inekler arasındaki engelin, ineklerin durduğu zeminden itibaren yaklaşık 60 cm’ si açık bırakılmalı, üstte kalan kısım sac plaka ile kapatılmalıdır. Böylece, ineğin dışkı ve idrarının sağımcının üzerine ve sağım çukuruna düşmesi önlenmiş olur. İneklerin dışkı ve idrarının düştüğü yere, ızgaralı bir kanal yapılmalıdır. Böylece idrar ve dışkı sağım durağında birikmez. Aynı şekilde sağımcının bulunduğu çukurda da temizleme suyunun akmasını sağlayacak bir kanal sistemine yer verilmelidir.
Sabit sağım sistemlerinde 100 hayvanın %85’inin sağmal olduğunu varsayarsak, bu sistemde mutlaka sürü yönetim sistemi kullanılmalıdır. Sistemle birlikte kullanılan ekipmanlar sayesinde süt verimini takip edilmiş olur. Hangi hayvandan ne kadar süt alındığı süt ölçer ve sistem sayesinde bilinir. Sabit sağım sistemi satın almak söz konusu olduğunda, en uygun yol; sağım yeri ve sağım durakları başta olmak üzere sağımhane düzenlemesini satıcı firmanın önerileri doğrultusunda yapmaktır.
